Podarunek Kaina

Wiele razy słyszę że Bóg odrzucił ofiarę Kaina niby dlatego że miała to być ofiara krwawa, gdyż tylko taka ofiara mogła prawidłowo obrazować zapłatę za grzech którą poniósł Jezus na krzyżu.  Ale aby uzasadnić taką naukę trzeba wykazać że Abel i Kain składali ofiary aby uzyskać przebaczenie za swoje grzechy, oraz znali system składania ofiar wprowadzony przez Mojżesza stulecia później.  Czy potrafimy uzasadnić te stwierdzenia z Biblii?

Zazwyczaj nikt nie stara się wykazać że Abel i Kain składali ofiary przebłagalne za grzechy, dlatego kieruje się uwagę na znajomość systemu ofiarniczego przez pierwszych mieszkańców Ziemi.  Należy przy tym zaznaczyć że znajomość systemu ofiarniczego przez pierwszych mieszkańców Ziemi nie wystarczy do wyciągnięcia wniosku że Abel i Kain składali ofiary za grzech.  Niemniej jednak sprawdźmy tę tezę.

Wielu utrzymuje że Bóg zabił 2 baranki aby uczynić z nich okrycia dla Adama i Ewy.  Ale czy Biblia uczy że tak było?  Mojżesz sprawozdaje że Bóg uczynił Adamowi i Ewie „odzienie ze skór,” aby ich przyodziać,[1] ale nie mówi że Bóg zabijał zwierzęta, ściągał z nich skórę a potem szył ubrania.  Kiedy Bóg potrzebował mąkę i oliwę dla wdowy w Sarepcie,[2] czy produkował je w przyśpieszonym tempie i po kryjomu dostarczał do naczyń w komórce, czy wystarczyło aby rzekł słowo i w następnym momencie garnek napełnił się mąką a bańka oliwą?  Według mnie Bóg czynił cuda w wielu przypadkach i w przypadku Adama i Ewy nie było potrzeby zabijania zwierząt aby uczynić skórzane okrycia.  A więc nie należy twierdzić że Bóg zabijał zwierzęta i uczył Adama i Ewę systemu ofiarniczego.  Poza tym Biblia wyraźnie uczy żeby nie dodawać do Jego Słowa ani ujmować.

Zakładając że Adam i Ewa znali już system ofiarniczy, a Abel i Kain składali ofiary za grzech i dlatego musiały to być ofiary krwawe (nic Biblia tego uczy), dlaczego Mojżesz nazwał te ofiary minka (מנחה)?  W historii Abla i Kaina wyraz ten występuje 3 razy (w przekładzie polskim tłumacze użyli go 4 razy):

Po niejakim czasie Kain złożył Panu ofiarę (מנחה) z plonów rolnych;  Abel także złożył ofiarę (מנחה) z pierworodnych trzody swojej i z tłuszczu ich. A Pan wejrzał na Abla i na jego ofiarę (מנחה).  Ale na Kaina i na jego ofiarę (מנחה) nie wejrzał; wtedy Kain rozgniewał się bardzo i zasępiło się jego oblicze. Gn4:3–5bw

Wyraz (מנחה minka) przetłumaczony jako ofiara w opisie historii Abla i Kaina użyty jest w Biblii hebrajskiej ponad 200 razy.  Występuje on około 130 razy w kontekście systemu ofiarniczego i w tym kontekście zawsze oznacza ofiarę z pokarmów która ma zawsze towarzyszyć ofierze krwawej.[3]  Jeśli twierdzimy że ofiara Kaina (מנחה minka) była niezgodna z systemem ofiarniczym gdyż nie była ofiarą krwawą, to na tej samej podstawie ofiara Abla była niezgodna z systemem ofiarniczym gdyż nie towarzyszyła jej ofiara z pokarmów (מנחה minka).

Poza tym, jeśli Bóg uczył Adama i Ewę systemu ofiarniczego zabijając baranki jako ofiarę za ich grzechy, to skóry ofiar powinien spalić[4] a nie używać je na okrycia.  Jak widać, dodawanie do Biblii czegoś czego ona sama nie uczy może się okazać walką z wiatrakami.

Gdyby historia Abla i Kaina uczyła nas tylko tyle że wystarczy złożyć odpowiednią ofiarę a grzechy będą przebaczone, to po co Mojżesz pisze co stało się dalej?  Przecież historia Abla i Kaina jeszcze się nie skończyła!  Kiedy Kain spostrzegł że jego ofiara nie została przyjęta, rozgniewał się.[5]  Dlaczego?  Czy przyszedł on do Boga szukać łaski czy wypełnienia własnych planów?  Na pewno nie było dla niego najważniejsze aby spodobać się Panu.  Gdyby tak bowiem było, zasmuciłby się i starał się dowiedzieć co ma zrobić aby spodobać się Panu.  Stąd więc wyraźnie widać że Kain miał własną agendę.  Jaką?  Czytajmy dalej.

Bóg przyszedł do Kaina, a nie na odwrót, co wskazuje na to że Bóg miał jakąś sprawę do załatwienia, podczas kiedy Kain zdążył się już pogniewać na Boga.  Bóg spytał Kaina dlaczego się gniewa na Niego.[6]  Ale przecież wiedział doskonale o tym co się dzieje z Kainem, tak samo jak wiedział co się dzieje z Adamem i Ewą kiedy się chowali od Niego.  Zadał Kainowi pytanie bo chciał nawiązać z nim rozmowę gdyż wiedział że dzieje się z nim coś złego.  Następne słowa Boga są zaskakujące — dokładnie wiedział że „u drzwi czyha grzech.  Kusi cię, lecz ty masz nad nim panować.”[7]

Kain nie kontynuował rozmowy bo był rozgniewany na Boga; być może zrealizowanie swoich planów było ważniejsze niż dobre stosunki z Bogiem.  Następnie zaprosił Abla na przechadzkę w pole i zrealizował swój plan.[8]  Bóg jednak nie zostawił go, tym razem pytając o Abla, a Kain nadal pyskował.[9]  A więc widać wyraźnie że nieprzyjęcie prezentu (מנחה minka) było tylko delikatnym zwróceniem uwagi Kaina na ważniejsze sprawy.  Kain jednak nie usłuchał.  Bóg nie dawał mu spokoju, ale Kain trwał w swoim przekonaniu aż zabił Abla.  Tak jak Bóg nie zapoznał Adama i Ewy z tym co to jest grzech jednak dał im wystarczająco dużo informacji aby go uniknąć, tak samo nie powiedział Kainowi że zabić brata jest złem jednak pilnował aby się to nie stało.

Co by było gdyby Bóg zabił baranka po zgrzeszeniu Adamy i Ewy chcąc im wyjaśnić system ofiarniczy?  Co by było gdyby Abel i Kain wiedzieli o zabijaniu zwierząt?  Kain powiedziałby teraz że Bóg nauczył go zabijać.  Jak Bóg wybrnąłby z takiego oskarżenia?  Widać że uczenie ludzi zabijania nie wyszłoby na dobre i Bóg doskonale o tym wiedział.  Dlatego nie mówił nikomu co to jest zło, ale pilnował żeby do tego nie doszło i nigdy się nie spóźnił.  Nie ma więc podstawy aby twierdzić że Bóg zapoznał człowieka ze złem.

Dla Boga prawdziwą ofiarą jest czyste i szlachetne serce.[10]  Dlatego też Jezus uczył że czyste serce jest o wiele ważniejsze niż składanie podarunków na ołtarzu[11] co jest tylko zewnętrzną formą wewnętrznej rzeczywistości.  Gdyby Bóg przyjął ofiarę Kaina, znaczyłoby że:

1. Zewnętrzna forma jest ważniejsza niż wewnętrzna rzeczywistość,
2. Bóg pragnie widzieć czyste serca u tych którzy należą do Jego ludu, a nawet nie wie jak to rozpoznać,
3. Nie wiedział że Kain nosił w swoim sercu nieczyste zamiary,
4. Zaakceptował tylko to co jest na zewnątrz jako szczere serce.
5. Złamałby swoje własne zasady i okazałoby się że sam nie wie czego chce.

Sprawa grzechu Kaina (czy Adama i Ewy) pokazuje że Bóg wiedział co się stanie, i uczynił wszystko co było możliwe aby temu zapobiec nie naruszając przy tym wolnego wyboru Kaina, jednak nie zapoznał go ze złem.  Nie odwracajmy więc uwagi od wspaniałego Boga i nie dodawajmy do tego co powiedział zwracając tym uwagę na własne spekulacje.  Bóg nie odrzucał przyjaźni z Kainem na podstawie jakichś przepisów z systemu ofiarniczego wprowadzonego wiele lat później, ale ratował co się dało ratować zanim było za późno, nie zapoznając ludzi z tym co było złe.

Bóg nie przyjął ofiary Kaina (zewnętrzny wyraz wewnętrznej rzeczywistości) dlatego że Kain nosił w sercu złe zamiary w stosunku do swego brata Abla.