Polski adwentyzm w Australii

W roku 1993 z okazji XIII Kongresu Polonii Australijskiej, nakładem Wiadmości Polonii Adwentystycznej, wydano książkę pod redakcją Bogusława Kota pt. „Polski Adwentzym w Australii”. Była to próba zebrania jak największej ilości informacji o ludziach, którzy ten adwentyzm tworzyli, o polskich kościołach adwentystycznych i ich działalności.

W książce tej na str. 20 czytamy: „Niektórzy ludzie od urodzenia aż do zgonu przebywają w tym samym miejscu zamieszkania. Są tacy co obierają drogę trudniejszą i udają się na bieguny, wędrują do odległych krajów, a inni szukają szczęścia w kosmosie. (…) Podobnie jak i inni, tak i polscy adwentyści wyruszyli w świat. Nie można określić jednej  przyczyny, która była powodem tego zjawiska. Trudno jest nam dziś ustalić nazwiska pierwszych polskich adwentystów, oraz podać daty ich przybycia na Kontynent australijski.

Być może byli to ludzie, którzy poznali adwentyzm w Polsce, być może jako nowo przybyli osiedleńcy zapoznali się z tą ideą od Australijczyków, w tym czasie było dużo mieszanych małżeństw.

Dziś jest też dość trudno uchwycić kto przyjechał pierwszy, a kto następny – zresztą nie jest to zamierzeniem tej pracy. Ważne jest, że prawdziwa ekspansja polskiego adwentyzmu rozpoczęła się na dobre w latach powojennych. (…) Pod koniec lat 50-tych, co śmielsi wyruszyli w dalszą podróż, tj. do Australii. Po rozejrzeniu się na tym mało znanym kontynencie, zaczęli ściągać swoich najbliższych i znajomych, a więc pociągnęli za sobą cały łańcuch tych, którzy z biegiem czasu stworzyli bodajże największą i najlepiej zorganizowaną polską wspólnotę adwentystyczną poza granicami swego kraju. (…)”.

Kilka informacji z artykułu „Polscy adwentyści w Australii”, Eugeniusz J. Majchrowski, Rocznik Muzeum i Archiwum Polonii Australijskiej”, tom III, Melbourne 2009 (str. 99): „Pisząc o polskich adwentystach w Australii trzeba na wstępie stwierdzić, że do roku 1971 nigdzie w polskiej prasie w Australii lub jakiejkolwiek innej publikacji wydanej w tym kraju nie było wzmianki o istnieniu polskiej społeczności adwentystycznej w Australii.

Pierwsza wiadomość o polskich adwentystach ukazała się w książce „Polacy w Południowej Australii, 1948-1968”, Adelajda 1971, wydanej przez Związek Polaków w Południowej Australii i Polskie Towarzystwo Historyczne w Australii, pod redakcją mgr. Mariana Szczepanowskiego. W książce tej jeden z rozdziałów, liczący trzy strony, napisał mgr Eugeniusz J. Majchrowski który opisał w nim historię powstania i rozwoju Polskiego Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego w Adelajdzie.

Później zaczęły się ukazywać, najwięcej w Adelajdzie, różne wzmianki i opisy koncertów oraz różnych prelekcji w czasopismach wychodzących w Adelajdzie takich jak: „Milleniuem”, „Nowa Epoka”, „Słowo Polskie” a ostatnimi laty „Panorama”. Także od 1974 roku, w „Tygodniku Polskim” wychodzącym w Melbourne, zaczęły się ukazywać, najpierw płatne ogłoszenia zamieszczane przez kościół polski  w Oakleigh, a potem inne, powstałe tam kościoły, dotyczące wykładów publicznych lub koncertów. W późniejszym czasie w „Tygodniku Polskim” zaczęto także, od czasu do czasu, zamieszczać oprócz ogłoszeń sprawozdania z pewnych ważniejszych wydarzeń dotyczących polskiej społeczności adwentystycznej w Australii, a szczególnie koncertów i to tych, które były organizowane dla celów charytatywnych.

Na temat naszej, polskiej społeczności adwentystycznej można było dowiedzieć się więcej od 1975 roku gdy zaczęliśmy wydawać własny kwartalnik pod nazwą „Wiadomości Polonii Adwentystycznej”. Krótkie wzmianki o polskich adwentystach w Australii podał, były redaktor „Tygodnika Polskiego” Marian Kałuski najpierw w swojej pracy „The Poles in Australia” (1985); następnie ten sam autor w innych pracach zbiorowych: „The Ethnic Press in Australia” (1989) oraz „Religion and Ethnic Identity: on Australian Study” (1988) umieścił kilka zdań o polskich kościołach adwentystycznych w Australii.

W wydanej w roku 1993 :Kronice Federacji Polskich Organizacji w Wiktorii, 1962-1992”, dr Zdzisław Derwiński umieścił na str. 24, sporo informacji o polskich adwentystach w Wiktorii.

Z oakazji XIV Kongresu Polonii Adwentystycznej w Australii na łamach „Tygodnika Polskiego”, nr 47, 6 grudnia 2000 roku (odpłatnie) ukazał się nadzwyczajny 4 stronicowy dodatek o adwentyźmie, szczególnie o polskim adwentyźmie w Australii i reklama Kongresu”.

Obszerny artykuł o polskich adwentystach w Australii napisał Marian Kałuski na stronie internetowej Polskiej Agencji Prasowej w dniu 3 lutego 2006 roku, p.t. „Australia: Polscy adwentyści w Australii”.

Dzięki istnieniu naszego czasopisma „Wiadomości Polonii Adwentystycznej”, jako Polonia Adwentystyczna w Australii, mogliśmy zaistnieć w wydanej w Polsce przez dr. Jana Lencznerowicza książce p.t. „Prasa i społeczność polska w Australii, 1928-1989 i zbierał materiały do swojej pracy doktorskiej na temat prasy polskiej w Australii i później na podstawie tej pracy napisał wspomnianą wyżej książkę”.

Niedawno natknąłem się na jeszcze jeden ślad o polskim adwentyźmie w Australii, w książce „Czterdzieści lat Polonii australijskiej na łamach Tygodnika Polskiego”, wydawca CONTAL CO, Melbourne 1991 – na str. 122, Jerzy Malcharek w recenzji książki „Polacy w Południowej Australii 1948-1968” napisał: „Jest rzeczą godną pochwały, że książka objęła wszelkie przejawy życia polskiego, nie pomijając Kościoła Adwentystów i Polskiego Zboru Ewangelicko-Augsburskiego.”.

Czy znasz historię „powstania” Polonii Adwentystycznej w Australii?

W „Wiadomościach Polonii Adwentystycznej” , Rok I, Nr 1 – Maj 1975 roku na pierwszej stronie w artykule red. Jana Borodego czytamy:

„Niniejsze pismo zostało wydane jako pamiątkowa publikacja Drugiego Kongresu Polonii Adwentystycznej w Australii.

Kilka poprzednich większych zgromadzeń naszych wiernych w latach minionych, zaliczając tu i pierwszy kongres odbyty w Eraring koło Newcastle pod koniec 1972 roku, można słusznie nazwać wstępnymi zjazdami do naszego ostatniego II-go Kongresu odbytego w Canberze w początku stycznia 1975 r. (II Kongres Polonii Adwentystycznej odbył się w dniach 2-6 stycznia 1975 r. – przyp. mój )

Drugi Kongres  można słusznie nazwać przeglądem sił, podsumowaniem osiągnięć oraz położeniem kamienia węgielnego pod wspólną platformę dalszej skoordynowanej pracy wszystkich polskich członków, grup, Zborów i pastorów adwentystycznych w Australii.

Ostatni kongres został zwołany na mocy uchwały Komitetu do Spraw Imigracji Australazjatyckiej Dywizji Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego powziętej w dniu 13 lutego 1974 roku.”

I teraz następne stwierdzenie na str. 2:

„Jednym z poważnych osiągnięć kongresu było wybranie tzw. Komitetu Kongresowego, tj. jednostki czy ciała, które działa stale koordynując nasze wysiłki i nasze zamierzenia. Komitet Kongresowy, obejmując wszystkich czynnych pastorów, pastorów emerytów i starszyznę zborową ma szeroki zakres działania, który z biegiem czasu bardziej wykrystalizuje się. Jednym z podkomitetów tego ciała jest nasz komitet wydawniczy. Przed tym komitetem leżą wielkie możliwości, prawie, że przerastające nasze siły”.

Komitet Kongresowy pod przewodnictwem pastora kościoła który organizował następny kongres, był jakoby jednostką kierującą i odpowiedzialną za działalność całej wspólnoty polskich adwentystów w Australii. W roku 1975 roku zaczęto wydawać periodyk „Wiadomości Polonii Adwentystycznej”, a redaktorami byli pastorzy: Jan Borody, Roman Wawrzonek i Eugeniusz J. Majchrowski, który tę funkcję pełni do dzisiaj i należy się Jemu duże uznanie za wkład oraz trud związany z wydawaniem czasopisma służącego Polonii Adwentystycznej – nie tylko w Australii, ale także cieszącym się dużym zainteresowaniem w Polsce.

Przez wiele lat przy Wydziale Australoazjatyckim istniał Komitet do Spraw Etnicznych, w którym Polonię adwentystyczną w Australii reprezentował pr Jan Borody, przez jakiś czas był także przedstawicielem wszystkich kościołów etnicznych. W latach 90-tych Komitet do Spraw Etnicznych, został zlikwidowany.

Na XV Kongresie  Polonii Adwentystycznej w roku 2003, w Adelaie, w czasie obrad Komitetu Kongresowego przypomniano o celach i zadaniach Polonii Adwentystycznej i dokonano niektórych zmian strukturalnych.:

„Kongres jest zatem jakby ciągłym stadium przebudowy, czego dowodzą zmiany organizacyjne i merytoryczne. Dopracowaliśmy się wreszcie istotnej zmiany, polegającej na tym, że mamy oficjalnie wybranego przewodniczącego Polonii adwentystycznej w Australii w osobie pastora Dariusza Kuberka z Adelaidy, mamy Statut tejże Polonii (ciągle weryfikowany) i to, że funkcję przewodniczącego Polonii i organizatora  następnego Kongresu zostały rozdzielone. Tym drugim został obrany pastor Paweł Ustupski z Melbourne…”  /Obrazki z Kongresu, str. 21 Wiadomości Polonii Adwentystycznej, 1/2004 r./

„Uchwały Kongresowe” – Wiadomości Polonii Adwentystycznej, nr 1/2004:

str. 24: „Jako, że Polonia prowadzi działalność misyjną w tych dziedzinach, w których wymagany jest połączony wysiłek naszych zborów ku naszemu wspólnemu dobru dokonano następujących zmian strukturalnych w organizacji Polonii Adwentystycznej. Pełny Komitet na bazie demokratycznego głosowania wybrał nowy zarząd PA jak i osoby odpowiedzialne za poszczególne działy…”

Polonia Adwentystyczna w Australii posiada swój Statut i nie działa na zasadzie czyjegoś  „widzimisię”. Statut Polonii Adwentystycznej w Australii został opracowany na podstawie „Statutu Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego”. Wzięto pod uwagę trzy projekty opracowane przez: Andrzeja Naporę, pr. Romualda Wawrzonka i Andrzeja Mielczarka. Wersję w języku angielskim skorygował i przygotował prawnik australijski – Peter Scragg.

W dniu 15 lipca 2005 roku przewodniczący Polonii Adwentystycznej w Australii, pr Dariusz  Kuberek zmarł tragicznie w wypadku samochodowym, gdy przebywał służbowo w Sydney i jego funkcję przejął  wiceprzew. pr Jan Jankiewicz  i funkcję tę pełni obecnie.

Bogusław Kot