Ślepy jasnowidz (1)

W Biblii znajduje się wiele pasaży które intrygują czytelników swoją zagadkowością i zachęcają do ich rozwiązania.  Jedną z historii opierającą się zrozumieniu jest historia Bileama.  Najpierw Pan Bóg polecił mu pójść do Balaka, a kiedy ten był w drodze, Bóg się na niego rozgniewał z tego powodu że Bileam poszedł.  O co chodzi w tej historii?

PastorX tłumaczy sprawę Bileama[1] (Balaama) w następujący sposób: Wszyscy znamy bardzo dobrze historię Balaama.  Pokazuje ona jak ludzie wiele razy słyszą nie to co Bóg mówi, ale to co sami chcą słyszeć.

Czy Balaam udał się w podróż do Balaka zgodnie z wolą Bożą czy niezgodnie z wolą Bożą?  Przecież pytał Pana Boga ‘czy mogę iść.’  Pytał Go nawet dwa razy, i jaką usłyszał odpowiedź?  ‘Idź.’  A zatem czy podróż Balaama była zgodna z wolą Bożą czy nie?  Balaam uważał że tak.  Zapytał Pana Boga i Pan Bóg powiedział ‘idź.’ Ale historia biblijna podaje bardzo istotną informację, że kiedy Balaam udał się w drogę, anioł Jahwe stanął na drodze trzykrotnie, oślica przemówiła, ale Balaam ani nie widział ani nie słyszał.  I w pewnym momencie Bóg otworzył mu oczy.  W Nb22 chcę przeczytać tylko jeden werset, 32.  „I rzekł do niego [do Balaama] anioł Pański: Dlaczego zbiłeś już trzy razy swoją oślicę?  Przecież to ja wyszedłem jako twój przeciwnik, gdyż droga twoja jest zgubna i wbrew mojej woli.”  Jak Balaam słuchał Boga?  No przecież czuł się całkowicie usprawiedliwiony bo Bóg mu powiedział ‘idź.’  Ale myślę że Pan Bóg powiedział mu wyraźnie jakie jest Jego życzenie, jaka jest Jego wola, Boża wola.  Bóg nie chciał żeby Balaam jechał do Balaka.  Kochani, jeden ze szczegółów gramatycznych języków starożytnych polega na tym że w pisowni nie rozgraniczano trybu rozkazującego od trybu oznajmującego.  W pisowni nie można było rozróżnić słowa ‘idę’ i ‘idź.’  Zatem tekst w którym czytamy tryb rozkazujący lub oznajmujący wynika z kontekstu i z logiki.

Następnie PastorX przechodzi do historii o synu marnotrawnym i uczy że przykazania nie są zakazami lub nakazami tylko obietnicami, ale nie powraca do historii Bileama aby wyjaśnić jak Bóg mógł powiedzieć ‘nie idź’ żeby Bileam mógł to zrozumieć tak jak chciał usłyszeć, czyli ‘idź.’

Słuchając PastoraX odniosłem wrażenie że jego interpretacja pozostawia małe luki i nie wyjaśnia dokładnie wspominanych wersetów.  Przeanalizowałem więc historię Bileama i zwróciłem uwagę na wiele istotnych spraw które wskazują na nieco inne zrozumienie od tego które przedstawił PastorX.  Zadałem mu więc kilka pytań na temat interpretacji historii Bileama i większość z nich przedstawiam poniżej (nie znam jeszcze odpowiedzi PastoraX).

• Podczas analizy podróży Bileama do Balaka mówisz: „Ale myślę że Pan Bóg powiedział mu wyraźnie jakie jest Jego życzenie, jaka jest Jego wola, Boża wola.  Bóg nie chciał żeby Balaam jechał do Balaka.”  Na jakiej podstawie uważasz że podczas drugiej wizyty książąt Balaka Bóg objawił Bileamowi swoją wolę, i wolą Bożą było aby nie jechać do Balaka?
• Czy zdajesz sobie sprawę z tego że swój wniosek „Bóg nie chciał żeby Balaam jechał do Balaka” zbudowałeś na podstawie tego co myślisz (zgodnie z tym co sam stwierdzasz), a nie na podstawie tego co mówi Biblia?
• Na jakiej podstawie myślisz że wolą Bożą było aby Bileam nie jechał?
• Czy wziąłeś pod uwagę słowa narratora który wyraźnie mówi co Bóg powiedział do Bileama?  Przypomnę:

Nb22:20bw  I przyszedł Bóg do Bileama w nocy, i rzekł do niego: Jeżeli mężowie ci przyszli, aby cię zaprosić, wstań i idź z nimi, lecz czyń tylko to, co Ja ci powiem.

• Czy z powyższych słów można wywnioskować że nie było Bożą wolą aby Bileam jechał do Balaka?
• Czy Bileam usłyszał jak Bóg mówi do niego ‘idź’ mimo że Bóg powiedział mu ‘nie idź’?
• Dlaczego nie przeczytałeś Nb22:20 ale zapowiedziałeś tylko że wszyscy znają dobrze tę historię?
• Czy zauważyłeś że w nocy Pan Bóg powiedział do Bileama „wstań i idź z nimi,” z rana Bileam „pojechał z książętami moabskimi,” v21 a anioł Pański stanął na jego drodze kiedy Bileam jechał osobno, a nie razem z książętami według rozkazu Pana („jechał na swojej oślicy, a z nim dwaj jego słudzy” v22)?
• Czy jest możliwe że od chwili kiedy Pan Bóg wydał Bileamowi polecenie jechania do Balaka nastąpiła jakaś zmiana (np. Bileam złamał jakiś warunek), i anioł Pański przyszedł do Bileama aby mu zwrócić uwagę na łamanie tego warunku?
• Czy uważasz że sposób w jaki Pan Bóg skomunikował się z Bileamem (przez oślicę) ma coś wspólnego z wyjaśnieniem dlaczego Bóg stał się przeciwnikiem Bileama?
• Jak dużo czasu minęło między pierwszą i drugą wizytą książąt moabskich w Petor?  Dwa dni?  Dwa tygodnie?  Dwa miesiące?
• Czy po przybyciu drugiej grupy książąt Balaka, Pan Bóg miał prawo mieć inny plan dla Bileama niż pierwszy?

Moje zrozumienie

Biblia podaje że Bileam, syn Beora, pochodził z miejscowości Petor która leży nad rzeką[2] (dużą rzeką, np. Eufrates), i archeolodzy twierdzą że jest to obecnie Pethor[3] (lub Pitru) leżące około 20km na południe od miasta Karkemisz.

Wzięte z Google Earth

Balak, król Moabu, zatrwożył się przybyciem narodu izraelskiego który się rozłożył na stepach Moabu po wschodniej stronie Jordanu, naprzeciw Jerycha.  Było to około 540km od Petoru w linii prostej.

Wzięte z Google Maps

Balak wiedział że nie jest w stanie poradzić sobie z kilkumilionowym narodem, wszedł więc w porozumienie z królami midiańskimi, którzy zajmowali tereny na wschód od Półwyspu Synajskiego (na południe od Moabu).  Postanowili razem sprowadzić Bileama, jasnowidza, aby przeklął naród izraelski i usunął zagrożenie dla obu narodów — moabskiego i midiańskiego.  Wysłali więc swoich przedstawicieli w długą drogę do Peor.

Utworzyli więc karawanę wielbłądzią, wzięli prowiant dla ludzi i zwierząt, namioty i posłania do spania dla książąt i służby, i udali się w podróż.  Karawany wielbłądzie podróżowały z prędkością 16–40km dziennie, zależnie od warunków atmosferycznych.  Odległość do przebycia była nieco większa niż ta w linii prostej podana powyżej.

Wzięte z Google Maps

Obecnie odległość drogowa od Petoru do granicy Syrii z Jordanią wynosi 657km, a w Jordanii (poniżej) do Jerycha 93km, razem 750km.

Wzięte z Google Maps

Zakładając że karawana książęca trafiła na dobre warunki atmosferyczne (ominęła burze piaskowe czy deszcze), używała względnie dobrych szlaków, poruszała się ze średnią prędkością 25 km dziennie i miała do przebycia 750km, książęta przybyli do Bileama w miesiąc czasu (25 × 30 = 750) po opuszczeniu dworu Balaka.

Po dotarciu do Petor, książęta odnaleźli dom Bileama, z zapłatą za wróżbę stawili się w jego domu i poprosili aby poszedł z nimi do króla Balaka.  Bileam odparł że musi spytać Boga o to czy jest to Jego wolą aby przekląć naród na stepach moabskich.  W nocy Bóg przyszedł do Bileama i powiedział mu dwie rzeczy: 1) aby nie szedł do Balaka, i 2) aby nie mówił nic złego przeciwko narodowi na stepach moabskich gdyż jest to naród błogosławiony.[4]  Z poranku Bileam oświadczył książętom że nie może z nimi iść, więc wyruszyli w drogę powrotną.

Należy zwrócić uwagę na fakt że Bileam powiedział książętom o tym iż Bóg zabronił mu iść z nimi, a oni nie nalegali na to żeby Bileam przeklął naród izraelski z miejsca gdzie mieszkał.  Wynika z tego że przekleństwo mogło dojść do skutku tylko wtedy kiedy Bileam widziałby tych których mógłby przekląć.  Znaczy to że odmowa pójścia do Balaka była równoznaczna z odmową przeklinania narodu izraelskiego.  Dlatego Bileam nie musiał oznajmiać książętom moabskim drugiej rzeczy którą mu Bóg powiedział, tzn. że naród na stepach moabskich jest błogosławionym przez Pana.

Część druga jest tutaj.